Wandelroute

Jacobus Cornelis van Andel maakte als Geneesheer-Directeur van het Psychiatrisch Ziekenhuis Franeker (PZF) vijftien jaar lang tussen 1935 en 1950 elke week een wandeling van het Academie Gasthuis naar het Psychiatrisch Ziekenhuis Groot Lankum en vice versa. Steevast met pijp en wandelstok, de wereld overdenkend. Hij vervulde in Franeker een heldenrol in de Tweede Wereldoorlog en was een hervormer op het gebied van psychiatrische zorg. Daarom besloten GGZ Friesland en het naar hem vernoemde Van Andel ouderenpsychiatrie om hem in 2017 te eren met een eigen wandelroute.

De route die Van Andel vijftien jaar liep, van Academie Gasthuis (rechts) naar Groot Lankum (links). De route is 2 kilometer en duurt ongeveer twintig minuten. Deze kan in beide richtingen worden gelopen. 

Wie was Van Andel?

Personalia

Van Andel werd geboren op 20 februari 1890. Zijn wieg stond in Gorinchem. Tweemaal trouwde hij. Zijn eerste vrouw was de begin vorige eeuw bekende schrijfster Olga van Andel-Ripke. Met haar kreeg hij twee kinderen: Tjeerd Hendrik en Olga Marie (Mies). Na het overlijden van Olga hertrouwde Van Andel later met Wilhelmina Mulder. Van Andel zelf overleed op 1 augustus 1979 in een verpleeghuis in Ewijk.

Karakter

Van Andel werd en wordt alom getypeerd als een rustige, vriendelijke man. Een zwijger, iemand die niet op de voorgrond wilde treden. Maar die zich inzette voor minder bedeelden, zwakbegaafden en hulpbehoevenden.

Heldenrol in Tweede Wereldoorlog

Van Andel ving samen met zijn medische staf gedurende de Tweede Wereldoorlog meer dan vijfduizend mensen op waaronder ook 500 patiënten en personeel van het ziekenhuis Vogelenzang uit Bennebroek, 150 Haagse hongerkinderen en 528 patiënten en personeel uit het gesticht ‘Dennenoord’ in Zuidlaren.

Toen er een tekort aan eten was, zorgden de tuinen en de gaarkeuken van Groot Lankum ervoor dat de bevolking van Franeker geen honger had. Ook hield Van Andel via de tuberculose-afdeling vele Joodse onderduikers uit handen van de Duitse bezetter.

Hervormer

Van Andel is daarnaast een belangrijk hervormer geweest. Hij maakte van een gesloten instelling een open instelling waar door middel van diverse activiteiten gewerkt werd aan de gezondheid van de cliënt.